معرفی استان یزد
معرفی استان گیلان
2019-05-14
معرفی استان هرمزگان
2019-05-14
گم‌شدن در کوچه‌های تاریخ
گفتن از تفاوت‌های اقلیمی در کشوری مانند ایران کاری راحت است. از شمال تا جنوب پر از
تفاوت‌های عجیب اقلیمی آب‌وهوایی است. در میانه‌های این گردش ذهنی اگر در مرکز بایستیم،
به یزد، ایالت آجری رنگ با رگه‌های باریک آبی و سبز برمی‌خوریم.
برج و باروهای یزد، دوره دیلمیان
همراه باشید که تا حد ممکن استان یزد را به شما معرفی کنم و تا جایی که می‌شود در کوچه پس‌کوچه‌های تاریخی‌اش قدم بزنیم.
هنوز فرصت نشده که همه‌ی ایران، همه‌ی استان یزد، تک تک شهرها را آن‌طور که شایسته است بگردم. اما قطعا تلاش این مقاله بر معرفی جامع استان بادگیرها خواهد بود.
نخستین نقطه از استان یزد ، بافت تاریخی شهرستان یزد مرکز این استان است که به ویترین داده‌ها برای نگارش در این مقاله خطور می‌کند.
کوچه‌هایی به ظاهر نامنظم اما در ذات پر از نظم ناهمگون که عدم چینش منظم خانه‌ها و کوچه‌ها و فاصله‌ها در این بافت، دایره‌وار به گردشی خستگی ناپذیر دعوت‌ات می‌کند.
از میدان ساعت در مرکز شهر به سمت خیابان دهم فروردین به یکی از کوچه‌های سمت راست وارد شوید و سعی کنید در این کوچه‌ها به‌هنگام عصر در خنکای فروردین گم شوید و پس از ساعت‌ها گشت و گذار و کشف و شهود از یک یزدی آرام و مهربان میدان امیرچخماق را پرس‌وجو کنید.
هم برای پیدا شدن، هم برای رفتن به یک فضای دلنشین برای گذراندن غروب و نوشیدن آب‌میوه‌ای از آب‌میوه فروشی‌های کنار میدان. روبه‌روی میدان، آن‌طرف خیابان، سمت راست موزه‌ی آب را می‌توانید دیدن کنید.
استان یزد پر از آب انبار، قنات، کاریز و سرداب است که با معماری‌های خلاقانه معماران گذشته، همواره از آب برخوردار بوده‌اند و در بعضی بناهای تاریخی، ساخت بنا تا ۱۴ درجه دمای هوا را در تابستان خنک‌تر کرده و ابتکاری برای اهالی زمان‌های نسبتا دور این منطقه از ایران بوده است.
بنابراین با موزه‌ای پر از ابزارهای هیجان‌انگیز روبه‌رو می‌شوید که قطعا دیدن آن خالی از لطف نیست.
پس از موزه‌ی آب و به سوی محوطه‌ی سرسبز خلد برین به داخل محله‌ی فهادان مکثی طولانی برای دیدن مسجد جامع معروف یزد، زندان سکندر، بازار سنتی و میدان نخل، باغ دولت‌آباد و محلی پر از اماکن تاریخی و سنتی داشته باشید.
شهر تاریخی یزد، نخستین شهر ایران است که به ثبت جهانی یونسکو رسیده است.
واژه‌ی «یزد» از واژه‌ی ایزد به معنی پاک و مقدس گرفته شده است و شهر یزد نیز به معنای سرزمین مقدس است.
بادگیر باغ دولت آباد یزد
بنای میدان امیر چخماق یزد
اما اطلاعاتی درباره استان
استان یزد با وسعتی حدود ۷۵ هزار کیلومتر مربع یکی از استان‌های وسیع ایران است که حدود یک بیستم وسعت ایران‌زمین را به خود اختصاص داده است. زبان حدود ۹۹ درصد از استان فارسی با لهجه محلی است. کمتر از یک درصد از ساکنان نیز عرب هستد.
غذاهای این استان از ایران شامل انواع آش؛ آش شولی، آش ماش، آش آبغوره، آش گندم، آش آلو، آش کدو و آش انار است.
خلاصه اگر آش‌خور هستید حتما سری به استان یزد بزنید.
قیمه نخود، خورشت به آلو، قلیه کدو و کوفته یزدی از دیگر غذاهای معروف یزد است.
در ادامه دیگر شهرستان‌های استان یزد معرفی می‌شوند؛
اردکان
اردکان شهری دارای قنات‌های متعدد و اماکن تاریخی همچون بافت تاریخیِ شهر، زردُگ (منطقه‌ای باستانی که آثاری مربوط به سده‌های پنجم و ششم هجری را در خود جای داده) و مساجدی تاریخی مربوط به قرن‌های ۵ و ۶ و ۱۰، است.
منطقه‌ی کویری سیاه‌کوه، از مهم‌ترین کویرهای استان نیز در اردکان میان دو کوه منفرد به ارتفاع تقریبی دوهزار متر به نام‌های سیاه‌کوه در شمال و هریشت در جنوب واقع شده است.
بافق
کویر درانجیر بزرگ‌ترین شوره‌زار استان یزد که بر اثر شوراب‌های رودخانه شور (مهم‌ترین رودخانه‌ی بافق) ایجادشده در این شهر قرار دارد.
قلعه باقرآباد، مسجد جامع بافق، دره سنگاب بیشه‌در، روستای باجگان، کویر صادق آباد، روستای سرسبز قطرم، منطقه محافظت شده‌ی کالمند، روستای شادکام، باغ تیتو، خانه وحشی بافقی (شاعر بافقی محدود به ۵۰۰ سال پیش) و نخلستان‌های پهناور، جذبه‌های سومین شهرستان استان یزد هستند.
میبد
شهری کهن با پیشینه تاریخ ۷ هزار ساله، دارای هنر دیرینه سفالگری و زیلوبافی، با ارتفاعی هزار متری از سطح دریا.
این شهر به دلیل حضور در مسیرهای جاده‌ای در دیروز و امروز دارای کاروانسراهای تاریخی متعددی است.
قنات و آب‌انبارها، قلعه نارین، دروازه شارستان، برج کبوتر خانه، قلعه بشنیغان، قلعه مهرجرد، قلعه بارچین، یخچال تاریخی میبد، چاپارخانه و مساجد کهن از اماکن تاریخی و گردشگری شهرستان میبد هستند.
اشکذر
اشکذر، شهری کم جمعیت در ۳۰ کیلومتری شمال غربی شهرستان یزد یکی دیگر از ۱۱ شهرستان استان یزد است.
قلعه‌ی تاریخی ۷۰۰ ساله و کهن‌ترین آسیاب آبی استان در اشکذر واقع شده است. مسجد جامعِ شهر، مجموعه حجت‌آباد، قلعه ابراهیم‌‌آباد رستاق، بقعه سلطان محمودشاه و روستای ۱۵۰۰ ساله‌ی بندرآباد در ۱۰ کیلومتری شمال غرب شهرستان از دیگر مناطق برجسته شهرستان به حساب می‌آید.
بهاباد
شهرستان بهاباد در ۸۵ کیلومتری شمال شرقی شهرستان بافق واقع شده که به دلیل آب‌وهوای ییلاقی محل مورد نظر برای ساکنان دور و نزدیک در استان یزد در فصل تابستان است.
آبشار بیشه روستای ده‌سنگی، حدیله (بنایی زیبا، مقبره بزرگان شهر)، کویر بهاباد، قلعه جنت آباد، بقعه شیخ ضیاالدین و رودخانه شور، مهم‌ترین مناطق گردشگریِ شرقی‌ترین شهر استان یزد است.
تفت
شهرستان تفت واقع در ۱۵ کیلومتری جنوب غربی مرکز استان، به دلیل مجاورت با شیرکوه آب و هوای نسبتا خنکی دارد.
روستای سخود از توابع این شهرستان دارای پیست اسکی است و حتا در ماه اسفند و فروردین برای علاقه‌مندان به برف و سرما محلی مناسب و نزدیک به استان یزد است. این روستا در ۵۰ کیلومتری جنوب شهرستان قرار دارد.
بقعه شیخ جنید، کاروانسرای دهشیر و آبشار دره گاهان واقع در دره ای به این نام از برجستگی‌های گردشگری شهرستان تفت است.
کوه‌های متعددی در سراسر شهرستان واقع است که این شهر را به مکان مناسبی برای کوهنوردان هم تبدیل کرده است.
ابرکوه
معروف‌ترین ویژگی گردشگری شهرستان ابرکوه (ابرقو)، سرو کهن‌سال آن است که با ارتفاع بیش از ۲۵ متر و طول تنه بیش از ۳ متر با سنی حدود ۴۵۰۰ سال (به گفته‌ی الکساندروف دانشمند روس) به عنوان سومین اثر طبیعی ملی ایران در سال ۱۳۸۲ ثبت شده است.
کهن ترین موجود زنده ایران جزو قدیمی‌ترین موجودات کره زمین است که هنوز به آرامی نفس می‌کشد. برخی آن را دومین و برخی چهارمین شاهد تاریخ زمین خطاب می‌کنند.
کویر ابرکوه، یخچال خشتی تاریخی، خانه صولت، گنبدخانه سیدون و گنبد عالی ابرکوه (مربوط به دوره سلجوقیان) از دیگر مکان‌های دیدنی این شهرستان است.
مهریز
شهرستان مهریز در ۳۰ کیلومتری جنوب یزد، معروف به شهر انار استان یزد است. باغ پهلوان‌پور (میراث جهانی یونسکو)، قلعه مهرپادین، ارگ تاریخی سر یزد، قلعه خورمیز، سنگ نگاره‌های کوه ارنان بخشی از مناطق گردشگری مهریزند.
خاتم
شهرستان خاتم جنوبی‌ترین شهرستان استان یزد با مرکزیت شهر هرات است.
سرچشمه نهر مسیح هرات، چنار۲۰۰۰ ساله کرخنگان، جنگل‌های باغ شادی و باغ معدن، غار بابا زاهد، غار چهل در، غار خانه خدا، غار چاه سنجد، غار پوزه سیاه، غار کوه زرد، قلعه محمد کریم خان هرات، قلعه ملکی هرات، قلعه هاشم‌آباد هرات از مکان‌های دیدنی شهرستان هستند.
